نتایح جستجو

مرگ، زوال و افق رستگاری: تقابل نگاه نورس با امید مسیحی در جهان تالکین در قلب جهان تالکین، مرگ حضوری خاموش اما دائمی دارد، حضوری که نه پنهان می‌شود و نه ساده‌سازی. این نگاه به مرگ، بی‌واسطه از سنت اسطوره‌ای شمال می‌آید، جایی که زوال نه رخدادی اتفاقی، بلکه سرنوشت محتوم جهان‌است. در اسطوره‌های...

قهرمانی میان شکست و امید قهرمانی همواره با پیروزی تعریف نمی‌شود. گاه ارزش نبرد در خود ایستادن‌است، هتا زمانی که شکست محتمل بنظر می‌رسد. اما پرسش بنیادین اینجاست: چگونه می‌توان چنین قهرمانی‌ای را زیست و در عین حال، امید به نجات را از دست نداد؟ برای پاسخ به این پرسش باید زمینه‌ی تاریخی جهان...

لحن و سبک شخصی در روایت، لحن نخستین چیزیست که پیش از معنا به خواننده می‌رسد، پیش از آن‌که بداند چه رخ داده، حس می‌کند چگونه باید با آنچه رخ داده مواجه شود. لحن، حالت عاطفی و نگرش پنهان متن‌است، نیرویی که تعیین می‌کند روایت صمیمی باشد یا سرد، طناز باشد یا سوگ‌مند، بی‌رحم باشد یا همدل. اما لحن،...

تصویرسازی: تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز در روایت، تصویرسازی صرفا آرایشی زبانی یا افزوده‌ای زیبایی‌شناختی نیست، بلکه یکی از بنیادی‌ترین شیوه‌های ادراک‌پذیر کردن معناست. تصویر، نقطه‌ایست که زبان از سطح مفهوم عبور می‌کند و به تجربه بدل می‌شود، جایی که خواننده نتنها می‌فهمد، بلکه می‌بیند، لم*س...

آتش نوین بشر: هکس‌تک بمثابه ماهیتی پرومتئوسی هکس‌تک در ظاهر نوعی مهندسی پیشرفته، اما در جوهره، بازآفرینی همان کاری بود که پرومتئوش در اساطیر یونانی انجام داد: ربودن آتش خدایان و هدیه‌دادن آن به انسان. پرومتئوس با این کار نتنها ابزار پیشرفت بشر را فراهم کرد، بلکه نظم الهی را نیز به چالش کشید...

تلاش برای مهار نیروهای ماورایی با ابزار علم جادوی آرکین در رو*ن‌ترا قدمتی بسیار بیشتر از نخستین شارینش‌های انسانی دارد، چنان که بسیاری از تاریخ‌دانان معتقدند این نیرو پیش از شکل‌گیری مرزهای سیاسی، هویت ملت‌ها و حتی پیش از درک بشر از مفهوم قانون طبیعت وجود داشته‌است. آرکین نه یک پدیده‌ی بیرونی،...

فانتزی نه برای فرار بلکه برای مواجهه با حقیقت در نظریه‌ی تالکین درباره‌ی فانتزی، نخستین نکته آن‌است که فانتزی نه دری بسوی گریز از واقعیت، بلکه راهی برای مواجهه‌ای ژرف‌تر با حقیقت‌است. تالکین، برخلاف برداشت سطحی بسیاری از مخاطبان زمانه‌اش، فانتزی را نوعی سرگرمی کودکانه نمی‌دانست، بلکه آن را شکلی...

لایه‌مندی لایه‌مندی (Layering) یکی از پیشرفته‌ترین و عمیق‌ترین شیوه‌های ساخت روایت‌است، شگردی که به نویسنده اجازه می‌دهد داستان را نه بصورت خطی و یک‌لایه، بلکه همچون سطحی چندبعدی بنا کند. روایت لایه‌مند همانند نقاشی‌ایست که هر بار با نگاه تازه، بخش دیگری از آن آشکار می‌شود. این ساختار، تجربه‌ی...

افق ساختاری روایت مقصود از شگردهای ساختاری داستان‌نویسی نه عناصر خرد روایت همچون شخصیت‌پردازی، کانون‌مندی یا زاویه‌ی دید، بلکه بنیان‌های کلانیست که اسکلت نامرئی داستان را می‌سازند. ساختار، معماری پنهان روایت‌است، همان نظمی که تعیین می‌کند رخدادها چگونه چیده شوند، بخش‌های داستان چگونه از یکدیگر...

معماری روایت پیش از آنکه وارد جزئیات فنی روایت شوم، از زاویه‌ی دید و زمان‌پریشی گرفته تا چندآوایی و شاره‌ی ذهنی، باید بگویم که این شگردها تنها ابزارهایی پراکنده نیستند، هرکدام بخشی از معماری پنهانی‌اند که جهان روایت را می‌سازد. نویسنده با انتخاب هر شگرد، نوعی موضع‌گیری چامیکی اتخاذ می‌کند...

روایت نظم کیهانی و رستگاری در اسطوره در جهان‌بینی تالکین، اسطوره ابزاریست برای روایت نظم پنهانی که در پسِ آشوب جهان قرار دارد، نظمی که نه با چشم دیده می‌شود و نه در قالب داده‌های تاریخی قابل ثبت است، بلکه در ساختارهای روایی، در سرنوشت شخصیت‌ها و در روابط میان نیروهای خیر و شر خود را آشکار...

زندگی آکادمیک و نقش زبان‌شناسی برای نشان‌دادن جهان‌بینی و ریشه‌های فکری جی آر آر تالکین نخست باید یادآور شوم که او پیش از آنکه رمان‌نویس یا اسطوره‌پرداز باشد، زبان‌شناس بود و این واقعیت، کل شیوه‌ی نگاه او به جهان را شکل می‌دهد. او زبان را تنها مجموعه‌ای از واژگان و قواعد نمی‌دید، بلکه آن را...

چگونه نویسنده چامیک شخصی می‌سازد؟ چامیک شخصی از لحظه‌ای آغاز می‌شود که نویسنده درمی‌یابد نوشتن تنها چیدن کلمات نیست، نوعی مواجهه با جهان‌است. نویسنده باید از خود بپرسد: «من جهان را چگونه می‌بینم؟» چه چیزی برایم مهم‌است؟ ریتم درونی نگاه من چیست؟» پاسخ به این پرسش‌ها، نخستین لایه‌ی چامیک شخصی را...

اسطوره‌شناسی قیاسی: مقایسه‌ی کودکان جنگل با سنت‌های شمنی و دروییدی پس از آن‌که گفتم طبیعت، جانورنمادها و درخت‌پرستی چگونه در لایه‌های زیسته و نمادین فرهنگ‌های بدوی وستروس عمل می‌کنند، گام بعدی ورود به عرصه‌ی مقایسه‌ی ساختاریست، یعنی بررسی موجوداتی که این جهان معنایی را نه صرفا پذیرفته، بلکه بنا...

تعریف و تمایز شمنیسم، دروییدیسم، پاگانیسم و توتمیسم در مطالعه‌ی باورهای دینی ابتدایی طبیعت‌محور، چهار واژه بیش از همه در مرکز بحث قرار می‌گیرند: شمنیسم، دروییدیسم، پاگانیسم و توتمیسم. هرچند این اصطلاحات گاه به اشتباه مترادف یکدیگر بکار می‌روند، در اصل از خاستگاه‌ها، ساختارها و کارکردهای آیینی...

چامیک داستایوفسکی: چندآوایی و اخلاق چامیک داستایوفسکی، یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های چامیک از دل همان پرسشی برمی‌خیزد که ریشه‌ی هر چامیک واقعیست: چگونه حقیقت در روایت جان می‌گیرد، آن هم نه بصورت آوایی واحد، بلکه همچون همهمه‌ای درونی که هر لحظه از جایی سر برمی‌آورد؟ اگر چامیک یونانی بر نظم استوار...

جایگزینی سنجیده، نه افراطی در سره‌گرایی پارسی امروز، نخستین گام نه شتاب در جایگزینی، که شناخت نیاز واژگانیست. واژه هنگامی باید دگرگون شود که خلایی در زبان پدید آمده باشد. یا مفهومی نو وارد حوزه‌ی اندیشه و دانش شده، یا واژه‌ی موجود چنان سنگین و بیگانه‌نماست که بافت جمله را برهم می‌زند. اینجاست...

تلاش برای پیداکردن پاودر از میان سایه‌های جینکس: آیا امکان بازگشت وجود دارد؟ در لحظاتی معدود و کوتاه از آرکین، پاودر از میان سایه‌های جینکس سرک می‌کشید، نه در قالب چهره‌ای کامل، بلکه در قالب لرزشی ظریف: لرزش دستان جینکس پیش از شلیک. مکث کوتاه جینکس هنگام شنیدن نام قبلی‌اش. قطرات اشکی که...

نمادشناسی آرکین در مرکز زیبایی‌شناسی‌ای که آرکین به تصویر کشید، رنگ‌ها قرار دارند و هیچ رنگی در آرکین بی‌معنا نیست. رنگ پاودر، رنگ آبی بود: رنگ کودکی، امید، خلاقیت خام و ناتوانی در برابر جهان. رنگ جینکس، رنگ صورتی بود: رنگ جنبش، اختلال، خشونت برق‌آسا و هویت جدیدی که از دل تروما زاده شده بود...

سه چهره‌ی والدینی: وندر، سیلکو و کیتلین در زاون، کودکی کالایی لوکس بود که کمتر کسی فرصت تجربه‌اش را داشت. اما وندر تلاش کرد برای وی و پاودر چیزی را بسازد که شهر از بیشتر افراد دریغ می‌کرد: خانه. وندر نه صرفا سرپرست آن‌ها بود و نه صرفا مبارزی بازنشسته، بلکه وندر ستون اخلاقی زاون بود، نماد این...