تاریخ وفرهنگ زادروز کمبوجیه/ روز پسر ایرانی

[حدیثه خانم]

۲۶ شهریورماه زادروز کمبوجیه، پسر کوروش و روز پسر ایرانی مبارک

 

[حدیثه خانم]

جالبه بدونید که پدر کوروش کبیر هم کمبوجیه نام‌داشته و پدر کمبوجیه اول هم کوروش اول بوده...

 

[حدیثه خانم]

کمبوجیه دوم، دومین پادشاه شاهنشاهی هخامنشی و آغازکنندهه دودمان بیست و هفتم مصر بود که از ۵۳۰ تا ۵۲۲ پ.م حکمرانی کرد. او فرزند ارشد کوروش بزرگ و کاساندان بود. او پیش از پادشاهی و در دوران شاهنشاهی کوروش بزرگ، عنوان «شاه بابل» را داشت و نایب‌السلطنه بود.
کمبوجیه پس از تخت‌نشینی، بیش از هر چیز وقت خود را صرف تهیه مقدمات لشکرکشی به مصر کرد. سپاه او در ماه مه سال ۵۲۵ پ.م خود را به پلوزیوم رساند و با سپاه مصر درگیر شدند و سرانجام بر سپاه پسامتیخ سوم غلبه کرد.
در ماه ژوئن سال ۵۲۵ پیش از میلاد، سپاه او با پیمودن دره نیل از شمال به جنوب، سراسر مصر را تسخیر کرد.
کمبوجیه پس از فتح مصر، نظم و امنیت را برقرار کرد و سیاست تساهل دینی پدرش را در پیش گرفت. براساس قوانین سنتی مصر، او رسماً «فرعون مصر» لقب گرفت و خود را «شاه مصر علیا و مصر سفلی» و «از نسل خدایان هوروس، رع و اوزیریس» نامید.
پس از پیروزی کمبوجیه در برابر مصر، وی تصمیم گرفت فتوحات خود را گسترش دهد و به سرزمین‌های ثروتمند دیگری همچون لیبی و کارتاژ لشکر بکشد. وی از تبس پنجاه هزار تن را به تصرف واحه آمون فرستاد، اما سپاه او پس از عبور از واحه بزرگ در بیابان گم شد و هرگز خبری از آن نیامد...

 

[حدیثه خانم]

برخی از پژوهشگران عقیده دارند بنایی که «تخت رستم» نامیده می‌شود و در نزدیکی نقش رستم و در چهار کیلومتری شمال تخت جمشید قرار دارد.
برای آرامگاه کمبوجیه در نظر گرفته شده بود، ولی پس از مرگش ناتمام ماند.
برخی دیگر نیز اعتقاد دارند ویرانه سنگی «زندان سلیمان» در پاسارگاد آرامگاه کمبوجیه است.
گروهی دیگر نیز آثار سنگی بین تخت جمشید و نقش رستم که به نام تخت گوهر معروف است را آرامگاه کمبوجیه دانسته‌اند.

 

[حدیثه خانم]

پس از فتح مصر، کمبوجیه به فکر تسلط بر کل شمال آفریقا گردید. برای اجرای این نقشه‌ها، پارسی‌ها ناچار بودند که تسلط خود را بر بخش غربی مدیترانه، گسترش دهند.
طبق نوشته‌ها، سپاهیان ایرانی که به واحه آمون در لیبی رسیده بودند، در یک طوفان شن، مطلقاً از میان رفتند.
در همین زمان، کمبوجیه با سپاه اصلی، برای گشودن نوبه از تب روانه جنوب بود. شاهنشاه برای تأمین امنیت تدارکات پشت جبهه، خود را به کرانه غربی نیل، میان دومین و سومین تندآب رساند؛ این محل تدارکات تا قرن‌ها بعد هم، هنوز به «بازار کمبوجیه» معروف بود.
سرانجام، ایرانیان در جهت مخالف نیل خود را به شهر مقدس نپته در پای کوه خدایان بَرکَل رساندند و آن را فتح کردند. به این ترتیب، سراسر بخش شمالی سودان امروزی، ساتراپی هخامنشی شد.
اشغال الفانتین در نزدیکی تندآب اول نیل، تسلط هخامنشیان بر نوبه را تضمین کرد.
سپاه گم‌شده کمبوجیه به سپاه افسانه‌ای ایران، متشکل از 50 هزار نفر گفته می‌شود که ظاهراً در 524 پ.م. در طوفان شن در صحرای غربی مصر ناپدید شدند.

 

[حدیثه خانم]

اکتشافی که در بیابانی در غرب مصر انجام شد، بقایای اجساد سربازان تنومند و حجم بزرگی از تجهیزات نظامی از جمله سلاح‌های برنزی، دستبندهای نقره‌ای و گوشواره‌ها کشف شده ‌است.
مطابقت این یافته‌ها با اسناد تاریخی پیشنهاد می‌کند که اجساد مربوط به بقایای سربازان ایرانی کمبوجیه دوم، پادشاه هخامنشی ایران است که در سال 525 پیش از میلاد و بر اثر یک طوفان شن بزرگ، زنده در زیر لایه‌های شن صحرا مدفون شده بودند.
در سال 2015، باستان‌شناس اولاف ئی. کاپر از دانشگاه لیدن استدلال کرد که سپاه گمشده به‌علت طوفان شن نابود نشد، بلکه توسط سپاهیان فرعون شورشی مصر، پتوباستیس سوم، در کمین قرار گرفتند و شکست خوردند.
پتوباستیس بعدها در نبردی توسط سپاه داریوش بزرگ، جانشین کمبوجیه، شکست خورد. به‌عقیده کاپر، طوفان شن پروپاگاندایی برای حفظ اقتدار امپراتوری هخامنشی بود و ظاهراً داریوش این داستان را پدید آورد تا پتوباستیس و شورش او را از یاد مصریان حذف کند.

 

[حدیثه خانم]

کمبوجیه یک برادر کوچکتر از خود به نام بردیا داشت. بنا به روایتی، بردیا به‌همراه کمبوجیه به مصر رفت ولی پس از مدتی بین آن‌ها اختلافاتی ایجاد شد و کمبوجیه دستور داد برادرش به ایران بازگردد و مخفیانه فرمان قتل او را صادر کرد که در بین راه توسط مأموران دولتی کشته شد. اما بنا بر سنگ‌ نوشته داریوش در بیستون، کمبوجیه قبل از حرکت به‌سوی مصر، بردیا را به قتل رسانید.
پس از کشتن بردیا، جز چند تن از مردم، کسی از راز کشتن او باخبر نبود؛ از جمله آنان پیش‌کار کمبوجیه بود که کاخ شاهی را در دست داشت.
این مرد برادری داشت که به بردیا شباهت بسیاری داشت. او طرحی اندیشید و به برادر خود گفت که تو باید به‌نام پسر کوروش بر تخت شاهی بنشینی.
بردیای دروغین بر تخت نشست و دو برادر به سراسر کشور و از جمله به مصر، پیک و پیغام فرستادند که از این پس باید فرمانبردار بردیا پسر کوروش بود نه کمبوجیه.

 

[حدیثه خانم]

کمبوجیه پس از ماه ژوئیه سال 522 پیش از میلاد درگذشته‌است. او هنوز در مصر سکئنت داشت که گئومات (بردیای دروغین) در 11 مارس سال 522 ق م در ایران جای او را گرفت و بر تخت نشست.
بر اساس گفته‌‌ها، او در راه بازگشت به ایران، در سوریه بود، که خبر برتخت‌نشینی گئومات را از جارچی دریافت کرد.

مرگ کمبوجیه در هاله‌ای از ابهام و افسانه است: بر اساس کتیبه بیستون، او «به مرگ خود مُرد». این عبارت مشخص نمی‌کند که آیا کمبوجیه خودک*شی کرد یا چنانچه برخی استدلال کرده‌اند، منظور داریوش، مرگی بر اثر جهالت و عقوبت کارهای کمبوجیه بود.
عبدالحسین زرین‌کوب معتقد است که این جمله داریوش، هم فکر وقوع خودک*شی را نفی و هم مرگ طبیعی را انکار می‌کند.
در سالنامه‌ها و رویدادنامه‌های محلی مصریان، تنها گفته‌شده که مرگ کمبوجیه در زمان مسافرت روی داده‌است و جزئیات بیش‌تری ذکر نشده‌است.

طبق روایتی، کمبوجیه هنگام سوارشدن بر اسب بی‌احتیاطی کرد و خنجری که بر کمر داشت در رانش فرورفت و پس از سه هفته، درگذشت. او همچنین می‌نویسد که ایگسابات، یکی از سرداران هخامنشی جنازه او را با خود به پایتخت آورد.

 

[حدیثه خانم]

مطالب از جاهای مختلف جمع‌آوری شده، به‌خاطر پراکندگی عذرخواهم...

پسرهای انجمن روزتون مبارک باشه