روانشناسی شناسایی انواع هیجان در EFT

سونی

مدیر آزعلوم‌+آز رادیو+شایعه‌نویس+آز تدوینگر‌ومترجم
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایـشی تالار
ناظر اثـر
ژورنالیست
رمان‌خـور
گوینده
مقام‌دار آزمایشی
نویسنده نوقلـم
نوشته‌ها
نوشته‌ها
3,349
پسندها
پسندها
20,144
امتیازها
امتیازها
813
سکه
7,225

🎛️ شناسایی انواع هیجان در EFT | راهنمای تشخیص هیجان‌های مؤثر در تغییر

➕ چرا همه‌ی هیجانات شایسته‌ی پردازش نیستند؟

در زوج‌درمانی_هیجان‌مدار، هدف این نیست که زوجین هر چه احساس کردند، بدون فیلتر بیرون بریزند.
برعکس، اگر درمانگر نتواند نوع هیجان را تشخیص دهد، ممکن است همان احساسی را تقویت کند که رابطه را تخریب می‌کند.
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: NAHIT
همه هیجانات شبیه هم نیستند و در درمان فقط کمک به زوجین برای ارتباط برقرار کردن با تمامی احساسات یا تشویق آنها به ابراز هر احساسی تعارض را حل نخواهد کرد،
بلکه مهم است بین انواع هیجانات فرق بگذاریم و تصمیم بگیریم:

• کدام هیجانات باید تصدیق و بیان شوند،
• از کنار کدام باید گذشت
• کدام باید بازداری
• و کدام باید بیشتر بررسی شوند.
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: NAHIT
📌 اصل بنیادین:

«انتخابِ هیجان درست، مسیر تغییر را تعیین می‌کند.»
🔹 دسته‌بندی هیجانات در EFT

1️⃣ هیجان‌های اولیه | Primary Emotions

✨ اولین پاسخ هیجانیِ بدن به یک رویداد اصیل، ریشه‌ای، بیانگرِ نیاز رابطه‌ای.
✅ باید شناسایی و تقویت شوند.

مثال بالینی:
به ظاهر: «تو همیشه بی‌توجهی!» (خشم😡)
زیربنایی: «می‌ترسم برایت مهم نباشم.» (ترسِ اولیه از قطع ارتباط😔)
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: NAHIT
🔎 درمانگر:
«ترس از تنها ماندن اذیتت می‌کنه، درسته؟»

2️⃣ هیجان‌های ثانویه | Secondary Emotions

🎭 واکنش‌های پوششی روی هیجان اصلی
❌ باید کنار زده شوند تا به «اصل درد» برسیم.

📍نشانه: شدت زیاد + حالت دفاعی
⚡️مثال: فریاد زدن به‌جای بیان اضطراب یا اندوه

«پردازشِ ثانویه‌ها یعنی درمان را دور می‌زنیم.»
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: NAHIT
3️⃣ هیجان‌های انطباقی | Adaptive Emotions

پاسخ‌هایی که فرد را به ترمیم رابطه هدایت می‌کنند.
🌱 این‌ نیروها محرکه‌ی تغییرند.

مثال: اندوهِ از دست رفتن نزدیکی، درخواست برای صمیمیت 🤝
✅ تقویت = حرکت درمانی صحیح
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: NAHIT
4️⃣ هیجان‌های غیرانطباقی | Maladaptive Emotions

🛑 هیجانات قدیمی، زخم‌خورده و ناکارآمد که اغلب از تروما می‌آیند.
⚠️ نیازمند تغییر تجربه‌ای‌اند، نه تشویق به ابراز.

مثال: شرم سمی 😣
«من ذاتاً کافی نیستم → بهتره از رابطه عقب‌نشینی کنم»
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: NAHIT
5️⃣ هیجان‌های ابزاری | Instrumental Emotions

🃏احساساتی که برای اثرگذاری بر دیگری اجرا می‌شوند
(مثل گریه‌ی نمایشی برای کنترل رفتار همسر)

🚫 تایید: افتادن در بازی
✅ باید نیت پنهان را آشکار کند.

 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: NAHIT
🎯 نقش درمانگر EFT

درمانگر باید در لحظه تشخیص دهد:

تصمیم‌گیری هدفمند:

🌟 کدام هیجان → تقویت
✋ کدام هیجان → بازداری
🔎 کدام هیجان → کشف و کاوش عمیق
🔄 کدام هیجان → بازسازی تجربه ای
📌 درمان وقتی آغاز می‌شود که درمانگر، پشتِ هیجانِ فریبکارو پر سروصدا را ببیند.
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: NAHIT
📌 جمع‌بندی عملی جلسه

• نوع هیجان: اولیه ✨
• اقدام درمانگر: دسترسی + پردازش
• هدف نهایی: اتصال به نیاز رابطه‌ای
• نوع هیجان: ثانویه 🎭
• اقدام درمانگر: عبور + کشف
• هدف نهایی: رسیدن به «هیجان ریشه‌ای»
• نوع هیجان: انطباقی 🌱
• اقدام درمانگر: تقویت
• هدف نهایی: پیشبرد تغییر
• نوع هیجان: غیر انطباقی ⛔
• اقدام درمانگر: تحول تجربه ای
• هدف نهایی: التیام هیجانی
• نوع هیجان: ابزاری 🎬
• اقدام درمانگر: آشکار سازی نیت
• هدف نهایی: توقف دستکاری
 
  • rose
واکنش‌ها[ی پسندها]: NAHIT
کی این تاپیک رو خونده (کل خوانندگان: 3)
عقب
بالا پایین