نقاشی سه بعدی در نگاه اول، بیشتر یک اثر بامزه و جالب برای عکس گرفتن و تفریح کردن است. این هدف بسیار خوبی است زیرا ساختن لحظههای لذتبخش برای مخاطب یکی از اهداف هنرمند است. ولی نقاشی سه بعدی کاربردهای دیگری در زمینههای مختلف نیز دارد.
نقاشی سه بعدی چند سطحی
طراحی دکوراسیون ،طراحی نمای ساختمان، طراحی داخلی، تبلیغات ، طراحی مجله و روزنامه، طراحی گرافیک و … از کاربردهای مختلف نقاشی سه بعدی است. نقاشی سه بعدی به دو صورت انجام میشود:
روش آنالوگ یا طراحی دستی که تمام روند با طراحی دستی انجام میشود . این روش کاربردهای خاص خودش را دارد.
روش دوم، روش طراحی دیجیتال. قابلیت چاپ در این روش باعث تنوع و کاربری بیشتر میشود.
تاثیر سایر تکنیکهای خطای دید بر روی نقاشی سه بعدی
با استفاده از ترکیب تکنیکهای خطای دید میتوان آثار متنوعی را بوجود آورد. برای مثال هر کدام از آرتیستهای نقاشی سه بعدی سبک خاصی دارند. این موضوع به سابقه هنری آنها قبل از واراد شدن به این حوزه بر میگردد. برخی از این نقاشان خیابانی بر روی سطح زمین نقاشی میکشیدند. آنها به تدریج وارد فضای تکنیکهای خطای دید سه بعدی شدند. شروع به کشیدن نقاشیهای دگرگون خطای دید بر روی زمین کردند مثل ادگارد مولر هنرمند آلمانی .
بعضی دیگر از این آرتیستها کار گرافیتی انجام میدادند. همین باعث شد فضای جدیدی را در نقاشی سه بعدی بوجود بیاورند. مثل Odeith هنرمند پرتغالی. این هنرمندان هر کدام فضای خاصی را بوجود آوردند. هنرمندان دیگری نیز این سبک را با هنرهای دیگر ترکیب کردند و هنر ترکیبی بوجود آوردند. مثلا صالح سخندان هنرمند ایرانی نقاشی دگرگون دیجیتال را با احجام ترکیب کرد.
در عکس پایین میتوانید اثر سه بعدی ترکیب شده با احجام را ببینید. نام این اثر ونیز، از آثار آرتیست ایرانی، صالح سخندان است. این اثر با تکنیک نقاشی سه بعدی دیجیتال طراحی و اجرا شده است. به صورت استیکر سه بعدی چاپ شده. در این اثر حجمی به شکل قایق ساخته است. این حجم با نقاشی سه بعدی ترکیب شده و اثر را جذاب تر کرده است.
نقاشی سه بعدی در نگاه اول بیشتر شبیه یک حقه شعبدهبازی است. وقتی در کنار این نو آثار عکس میگیرید همه چیز واقعی به نظر میرسد. انگار واقعا یک کوسه از زمین بیرون آمده. یا لبه یک آبشار ایستاده اید. این نوع آثار میتواند یک حقه باشد اما یک حقه بصری و خطای دید. در آثار نقاشی سه بعدی زاویه دید نقش مهمی دارد. زاویه دید باعث میشود یک تصویر دگرگون و بهم ریخته روی سطوح را، به صورت سه بعدی ببینیم. در این سبک هنری، نقاش کاری میکند که نقاشی اش را آنطور که او دوست دارد ببینید. آن را کشیده و به هم ریخته طراحی میکند، ولی شما آن را درست و سه بعدی میبینید.
اولین دلیل جذابیت این آثار به تفاوتی است که با واقعیت دارد و عکسی که گرفته میشود. دلیل دیگر جذابیت نقاشی سه بعدی خرق عادت بودن آن است. یعنی چیزی متفاوت با واقعیتی که وجود دارد.
برای مثال شاید ما هیچ وقت نتوانیم بالای یک آبشار یا قله یک کوه بایستیم و عکس بگیریم. نمیتوانیم دهان یک کوسه را با دست بگیریم و عکس بیاندازیم . حتی شخصیتهای کارتونی که با استفاده از نقاشی سهبعدی به دنیای واقعی میآیند. ما میتوانیم در کنارشنان عکس و فیلم بگیریم.
اثر زیر از آثار tracy lee stum از آرتیستهای قدیمی نقاشی سه بعدی است.
اثر زیر از آثار صالح سخندان به روش نقاشی دگرگون شبه سه بعدی دیجیتال است.
کیفیت نقاشی سهبعدی مجموعهای از متغیرهای مختلف است. کیفیت و ارزشمند بودن نقاشی سه بعدی نیز مانند یک نقاشی دو بعدی به عوامل متعددی مرتبط است. نمیتوانیم بگوییم اگر رنگها خوب و شفاف باشند یک نقاشی عالی داریم. یا حتی نمیتوانیم بگوییم اگر تکنیک سه بعدی به درستی اجرا شده باشد یک نقاشی عالی میشود. باید همه چیز درست و خوب اجرا شوند.
محیط پیرامون. جنس سطحی که کار روی آن اجرا میشود. جنس رنگی که از آن برای اجرای اثر استفاده میشود. تکنیکی که آرتیست از آن برای اجرای اثر استفاده میکند. این موارد از موارد جانبی تاثیر گذار بر روی اجرای یک اثر سهبعدی است.
اما اصلیترین عاملی که منجر به جذابیت یک اثر سه بعدی میشود چیست؟ جواب این سوال در طرح و ایده هنرمند نهفته است. هماهنگی ذهن طراح بافضای ۳ بعدی از اصلیترین عوامل کیفیت این سبک آثار است. این هماهنگی باعث بوجود آمدن طرحها و ایدههای جذاب میشود. حالا اگر چنین طرحی متغیرهای دیگر را داشته باشد تبدیل به یک اثر شاخص میشود.
اگر این عوامل رعایت نشود، اثر تبدیل به یک نقاشی معمولی، مثل هزاران اثر نقاشی سه بعدی دیگر در اینترنت میشود.
سطوحی که نقاشی ۳ بعدی روی آن اجرا میشود محدودیتی ندارد. این آثار را میتوان روی تمامی سطوح اجرا کرد. ولی بیشتر این آثار را روی سطح زمین دیدهایم. بیشتر هنرمندان به علت خاص بودن سطح زمین، و زاویهای که با بیننده دارد از سطح زمین استفاده میکنند. اجرا بر روی سطح زمین برای هنرمند راحت تر از اجرا روی چند سطح است. همچنین اثر اجرا شده روی سطح زمین شگفتی بیشتری برای مخاطب دارد. دلیل این شگفتی زاویه دید مایل نسبت به زمین است.
آثار سه بعدی بیشتر در خیابانها دیده شدهاند. بخشی از هنر خیابانی هستند. به این منظور به آن 3D street art (هنر سهبعدی خیابانی) یا 3D pavement art (هنر سه بعدی پیادهرو ها) میگویند.
هنرمندان در این سبک با استفاده از پاستل گچی طرح خود را روی سطح آسفالت یا سنگفرش منتقل میکنند. پاستل گچی به دلیل ویژگیهایی که دارد برای این کار مناسب است. کاربری ساده، آسیب نرساندن به سطح زمین و پاکسازی ساده، از ویژگیهای پاستل است. این موضوع باعث شده که از آن برای فستیوالها و رویدادهای گذرا استفاده شود. این ویژگی بد نیست و برای خود یک سبک محسوب میشود.
نقاشی سهبعدی امکان اجرای همزمان و پیوسته روی چند سطح را دارد. هنرمند میتواند از چند سطح پیوسته یا جداگانه استفاده کند. نقاشی را به نحوی پیاده کند که تمام این تکه های تصویر از زاویه خاص سه بعدی دیده شوند. آرتیستهایی که این سبک از نقاشی را اجرا میکنند کار بسیار دشواری را انجام میدهند.
نقاشی دگرگون روی چند سطح مختلف، به مراتب کار بیشتری نسبت به یک نقاشی یک سطحی دارد. نسبت به جابجایی بیننده و تغییر زاویه بسیار حساستر است. همین موضوع باعث میشود زمان زیادی صرف طراحی اثر شود. از طرفی تکمیل کردن تصویر و کشیدن خطوط در امتداد هم در این سطوح کار بسیار دشواری است. این تکنیک آزمون و خطای زیادی برای هنرمند به همراه دارد. به همین خاطر معمولا از روشهای ماندگارتری برای کشیدن این نقاشیها استفاده میکنند. در این آثار از رنگهای آکرولیک که ماندگاری بیشتری دارند یا تثبیت کنندهها استفاده میشود.
نقاشی سهبعدی چند سطحی را میتوان در آثار هنرمندان شاخصی مانند SERGIO ODEITH، هنرمند پرتغالی مشاهده کرد. نقاشیهایی که معمولا روی دو یا چند سطح اجرا میشود و سایههای آن روی سطوح مختلف کشیده میشود.
نقاشی سه بعدی بیشتر از آن که یک هنر خاص یا مکتب باشد، یک تکنیک هنری خاص است. آرتیستها در هر فضا و هر سبکی میتوانند از این تکنیک برای تصویر سازی بهتر و خاصتر بهره ببرند. هنرمند میتواند ایدههایی که در نظر دارد را درون فضای سه بعدی پیاده کند. با این تکنیک خاص میتوانند آثار شاخصتری خلق کنند.
بنا براین شاید بتوان نتیجه گرفت. یادگیری تکنیکهای طراحی دگرگون میتواند برای همه مفید باشد. چه برای یک نقاش پرتره. چه برای برای یک طراح صنعتی. هر کسی که بخواهد ایده اش را به نمایش بگذارد میتواند از این تکنیک های سه بعدی استفاده کند.
این سبک از نقاشی به عنوان یک هنر مستقل معرفی میشود. اما یک تکنیک بسیار کاربردی در سایر حوزههای هنری به حساب میآید. برای مثال از آن میتوان برای طراحی بستهبندی یک محصول استفاده کرد. طرحی که توجه زیادی را در قفسهها به خودش جلب میکند. یا از آن میتوان در طراحی دکور داخلی یک آپارتمان استفاده کرد. طراحی دگرگون به تمام هنرهای حوزهی تجسمی که درون آن تجربه دیدن نقش مهمی دارد کمک بزرگی میکند.
البته اینطور نیست که فضای دگرگون سهبعدی به طور مستقیم در تمامی هنرها استفاده شود. بلکه خرده تکنیکهای فضای سهبعدی یا فضای فکری تقریبا سه بعدی الهام بخش است. با استفاده از این تکنیک هنرمند میتواند در آثارش ساختار شکنی کند و از فضای رایج نقاشیهای دو بعدی خارج شود.
معروف ترین هنرمندان فعال در زمینه نقاشی سه بعدی دنیا
هنرمندان نقاشی سه بعدی با استفاده از توهم بصری و تصاویر دگرگون فضای جالبی را برای مخاطب ایجاد میکنند. به همین دلیل این تکنیک، به «انتقال موضوع به شیوهای جذاب به مخاطب» در سراسر جهان مشهور است.
در این حوزه هنرمندان بسیار زیادی فعالیت میکنند. اما تعداد اندکی از این هنرمندان بسیار شاخص هستند. در ادامه تعدادی از این آرتیستها را معرفی میکنیم.